vi-VNen-US
Hotline: 0913460889 (Mr. Thơ – Luật sư)

PHÁN QUYẾT VỀ TRANH CHẤP TRONG HỢP ĐỒNG MUA BÁN TRANG THIẾT BỊ

06/02/2014 09:47        

Các bên:

Nguyên đơn: Người bán Mỹ

Bị đơn : Người mua Ấn Độ

Các vấn đề được đề cập:

-        Thẩm quyền

-        Khước từ và bị hạn chế quyền tham gia tố tụng trọng tài

-        Phạm vi áp dụng của điều khoản trọng tài

-        Luật thực chất áp dụng

Tóm tắt vụ việc:

            Nguyên đơn là một công ty tại New York hoạt động trong lĩnh vực sản xuất, bán và thực hiện các dịch vụ đối với một số loại trang thiết bị và các hoạt động kèm theo khác. Bị đơn là một công ty Ấn Độ hoạt động trong lĩnh vực bán các sản phẩm được sản xuất bằng các trang thiết bị của Nguyên đơn tại Ấn Độ.

Theo hợp đồng, Nguyên đơn thoả thuận bán và cung cấp cho Bị đơn thiết bị và thực hiện các dịch vụ cho một nhà máy mới tại Ấn Độ; Luật của bang New York sẽ điều chỉnh quyền và nghĩa vụ các bên. Điều khoản trọng tài qui định như sau:

"Bất cứ tranh chấp nào phát sinh từ hoặc liên quan đến hợp đồng này mà các bên không có khả năng giải quyết thông qua đàm phán thương lượng thì sẽ được giải quyết chung thẩm theo qui tắc trọng tài ICC. Như qui định trong Qui tắc này, mỗi bên sẽ chọn một trọng tài viên, và Toà Trọng tài của ICC sẽ chọn trọng tài viên thứ ba. Tố tụng trọng tài sẽ được thực hiện vào thời gian và tại địa điểm do Toà Trọng tài quyết định. Phán quyết trọng tài có thể được cho thi hành tại bất kỳ một toà án có thẩm quyền nào".

Khi tranh chấp giữa các bên xảy ra, Nguyên đơn kiện Bị đơn ra trọng tài ICC yêu cầu Bị đơn thanh toán các khoản tiền trong đó có khoản trả lãi suất quá hạn mà Bị đơn chưa thanh toán.

Bị đơn phát đơn kiện Nguyên đơn lên toà án tối cao Bombay với mong muốn có được tuyên bố về việc Nguyên đơn đưa tranh chấp ra giải quyết tại Toà án trọng tài là vượt quá phạm vi của điều khoản trọng tài.

Về phần mình Nguyên đơn cho rằng việc đưa vụ tranh chấp ra toà án trọng tài là tuân theo những quy định tại Đoạn 3 Luật 1961 của Ấn Độ về việc công nhận và thi hành các phán quyết trọng tài nước ngoài mà những quy định đó tương đương với Điều II (3) của Công ước New York 1958.

Quyết định của Toà án tối cao Bombay nhấn mạnh vì Nguyên đơn đã đưa vụ kiện lên trọng tài ra Toà án này đình chỉ không xem xét vụ kiện mà Bị đơn đưa ra.

Trước uỷ ban trọng tài, Bị đơn lập luận rằng các trọng tài viên thiếu thẩm quyền và yêu cầu Trọng tài giải quyết các vấn đề sau đây:

-        Liệu các trọng tài viên có thẩm quyền quyết định phạm vi và hiệu lực của thoả thuận trọng tài hoặc có quyền xem xét và giải quyết đơn kiện của Nguyên đơn hay không?

-        Liệu Nguyên đơn có khước từ quyền tham gia vào tố tụng trọng tài của mình (nếu có) hay không?

-        Liệu Nguyên đơn có bị hạn chế tham gia vào tố tụng trọng tài hay không?

-        Nếu các trọng tài viên có quyền quyết định về phạm vi và hiệu lực của thoả thuận trọng tài và Nguyên đơn không từ chối cũng không bị hạn chế tham gia vào tố tụng trọng tài, thì quyền khởi kiện ra trọng tài của Nguyên đơn có thuộc  phạm vi điều chỉnh của điều khoản trọng tài trong hợp đồng hay không? Nếu đúng vậy, thì đó là những khiếu nại nào? Nếu không, thì đó là những khiếu nại nào? Nếu không có khiếu nại thì không có trình tự giải quyết nào được đưa ra. Nếu những khiếu nại được đưa ra trọng tài xem xét thì những vấn đề sau cần được xác định:

+     Liệu Nguyên đơn có được quyền mở rộng phạm vi thẩm quyền đưa ra trọng tài hoặc bổ sung thêm khiếu nại hay không?

+     Luật nào là luật áp dụng?

Phán quyết của trọng tài:

1. Về quyền xác định thẩm quyền xét xử:

Bị đơn lập luận rằng: các trọng tài viên không có quyền xác định phạm vi hay hiệu lực của điều khoản trọng tài của Hợp đồng và không có quyền xem xét, ra quyết định đối với những khiếu nại của Nguyên đơn. Bị đơn cũng cho rằng trọng tài không thể quyết định việc các tranh chấp liên quan có thuộc phạm vi điều chỉnh của thoả thuận trọng tài hay không. Lý do mà Bị đơn đưa ra là làm như vậy thì cũng có nghĩa là trọng tài quyết định luôn hiệu lực pháp lý của điều khoản trọng tài đối với các tranh chấp liên quan và do đó, quyết định luôn thẩm quyền của chính mình.

Uỷ ban trọng tài cho rằng lập luận này của Bị đơn là hoàn toàn không thể chấp nhận được bởi trên thực tế các bên đều thừa nhận rằng giữa họ có tồn tại một hợp đồng có hiệu lực có chứa một điều khoản trọng tài nên trọng tài không có nghĩa vụ xác định xem đây có phải là một hợp đồng vô hiệu hay bất hợp pháp hay không. Còn việc xác định xem một tranh chấp có thuộc phạm vi điều chỉnh của điều khoản trọng tài hay không là một vấn đề thuộc thẩm quyền giải quyết của trọng tài vì Điều 8(3) và (4) Qui tắc tố tụng ICC qui định "mọi quyết định liên quan đến thẩm quyền của các trọng tài viên sẽ do chính các trọng tài viên quyết định". Nói cách khác, các trọng tài viên có "thẩm quyền về thẩm quyền"[1] (quyền quyết định rằng mình có thẩm quyền giải quyết hay không)

2. Khước từ và bị hạn chế quyền tham gia tố tụng trọng tài:

Bị đơn cho rằng Nguyên đơn đã khước từ quyền của mình đưa vụ kiện ra trọng tài và đã bị hạn chế tham dự tố tụng trọng tài với lý do Nguyên đơn đã kiện ngân hàng bảo lãnh của Bị đơn ra Toà án tối cao Calcuta yêu cầu thanh toán khoản lãi suất định kỳ mà thủ tục trọng tài này cũng đang giải quyết; và trước đó, Nguyên đơn đã kiện tại Toà án tối cao Calcuta đòi chính Ngân hàng đó thanh toán khoản tiền liên quan tới kỳ phiếu thứ năm của Hợp đồng.

Bị đơn cho rằng:

-        Không thể có hai cơ quan tài phán cùng có thẩm quyền xét xử, ra quyết định về cùng một vấn đề.

-        Phán quyết của Toà án Ấn Độ không thể bị loại bỏ. Do đó, trọng tài sẽ không có thẩm quyền nữa.

-        Việc Nguyên đơn khởi kiện về cùng một vấn đề tại toà án Ấn Độ mâu thuẫn với yêu cầu của chính Nguyên đơn rằng các bên có nghĩa vụ giải quyết các tranh chấp bằng con đường trọng tài và do vậy Nguyên đơn đã khước từ quyền tham gia tố tụng trọng tài của mình và trong trường hợp này thì Nguyên đơn đã bị hạn chế tham gia vào tố tụng trọng tài.

Trong giải trình của mình Nguyên đơn cho rằng việc đưa những vụ kiện trên ra toà án là nhằm bảo đảm tính an toàn của thoả thuận bảo lãnh, một thoả thuận độc lập với hợp đồng mua bán đang xét. Bị đơn trong các vụ kiện này là Ngân hàng Ấn Độ, họ không phải là một bên trong Hợp đồng mua bán và không thuộc phạm vi điều chỉnh của điều khoản trọng tài của Hợp đồng. Nguyên đơn đã có một thoả thuận bảo lãnh với Ngân hàng và đó là cơ sở để đưa vụ kiện ra toà án Ấn Độ.

Uỷ ban trọng tài thấy rằng lập luận của Nguyên đơn là hoàn toàn hợp lý và đi đến kết luận các vụ kiện tại toà án Ấn Độ là những vụ kiện độc lập với vụ kiện đưa ra trước trọng tài và không làm ảnh hưởng đến thẩm quyền của các trọng tài viên.

Theo quan điểm của các trọng tài viên, vụ kiện trước Toà án Ấn Độ do Nguyên đơn đưa ra không liên quan đến các vấn đề về việc khước từ hay bị hạn chế tham gia tố tụng trong tài của Nguyên đơn.

3. Phạm vi điều chỉnh của điều khoản trọng tài:

Tiếp theo, uỷ ban trọng tài phải quyết định về việc liệu đơn kiện của Nguyên đơn ra trọng tài này có nằm trong phạm vi áp dụng điều khoản trọng tài trong Hợp đồng hay không.

Bị đơn cho rằng những khiếu nại của Nguyên đơn trong vụ việc này chủ yếu là về các lãi suất thường kỳ phát sinh từ hoặc liên quan đến các kỳ phiếu và đây là những thoả thuận riêng biệt và độc lập với thoả thuận của Hợp đồng, do đó không thuộc điều khoản trọng tài của Hợp đồng.

Để trả lời câu hỏi này uỷ ban trọng tài phải xem xét xem những kỳ phiếu nói trên khi được thực hiện sẽ được coi là hình thức thanh toán đầy đủ hoặc thanh toán có điều kiện hay không bởi về mặt nguyên tắc, một kỳ phiếu không thể được coi là hình thức thanh toán trừ khi nó là một bộ phận của Hợp đồng liên quan.

Trên cơ sở xem xét hợp đồng giữa các bên uỷ ban trọng tài thấy rằng các bên chưa bao giờ có ý định coi các kỳ phiếu là hình thức thanh toán toàn bộ các nghĩa vụ trả tiền theo hợp đồng. Tuy nhiên hợp đồng giữa các bên nêu rõ rằng các kỳ phiếu là chứng cứ  cho các nghĩa vụ thanh toán thực hiện theo hợp đồng. Các kỳ phiếu này là các thanh toán có điều kiện: chúng sẽ hoàn toàn không có giá trị nếu Ngân hàng Ấn Độ không cấp phép chuyển ngoại tệ ra nước ngoài. Cần phải coi các kỳ phiếu này là một phần không thể tách rời của hợp đồng và không thể tồn tại độc lập với hợp đồng. Như vậy, tranh chấp liên quan đến các kỳ phiếu cũng thuộc phạm vi áp dụng của điều khoản trọng tài.

Uỷ ban trọng tài cũng nhấn mạnh thêm rằng ngay cả khi các kỳ phiếu nói trên tồn tại độc lập, tách biệt với hợp đồng thì theo uỷ ban trọng tài phạm vi áp dụng điều khoản về trọng tài cũng vẫn đủ rộng để bao hàm cả những tranh chấp phát sinh giữa các bên từ các kỳ phiếu đó.

1.                             Luật áp dụng:

Bị đơn cho rằng luật áp dụng là luật của Ấn Độ. Họ biện hộ rằng hệ thống luật mà hợp đồng và việc thực hiện hợp đồng có mối liên hệ chặt chẽ và thực tế nhất chính là luật Ấn Độ.

Trong trường hợp các bên không có thoả thuận hoặc không nêu lên một cách rõ ràng về vấn đề luật áp dụng, thì các trọng tài viên đồng ý rằng luận điểm của Bị đơn có thể có giá trị.

Tuy nhiên, điều khoản về luật áp dụng trong hợp đồng đã quy định cụ thể rằng quyền và nghĩa vụ của các bên theo hợp đồng này sẽ được điều chỉnh trên mọi phương diện bởi luật của bang New York MỹHoHHH. Trong trường hợp này, thoả thuận về luật áp dụng đã được nêu rõ trong hợp đồng, và do đó việc lựa chọn luật áp dụng không cần phải đặt ra.

2.                             Phán quyết:

Các trọng tài viên đã đưa ra quyết định của mình về các vấn đề trên như sau:

Trong vụ tranh chấp này, các trọng tài viên có đủ thẩm quyền xem xét và quyết định. Nguyên đơn không khước từ, cũng không bị hạn chế quyền tham gia tố tụng trọng tài.

Phạm vi khiếu nại nằm trong điều khoản trọng tài và luật áp dụng là luật của bang New York - Hoa Kỳ.

 



[1] Tạm dịch từ thuật ngữ tiếng Pháp 'compétence de compétence'